สะพานเทพหมี

• admin
• 696 VIEW

สะพานเทพหมี     

       สะพานเทพหมี มีชื่อเรียกอีกชื่อหนึ่งว่า สะพานวานร เป็นสะพานก่อด้วยอิฐ ที่ยังคง หลงเหลือโครงสร้างเพียงไม่กี่แห่งในเขตเกาะเมืองพระนครศรีอยุธยา ทำให้เราได้เรียนรู้ และได้เห็นถึงรูปแบบสถาปัตยกรรม รวมไปถึงวิศวกรรมการก่อสร้างสะพานแบบถาวรในสมัยกรุงศรีอยุธยาที่ได้รับอิทธิพลมาจากตะวันตกเป็นอย่างดี ประวัติความเป็นมา ไม่ปรากฏหลักฐานที่แน่ชัดว่าใครเป็นผู้สร้างสะพานแห่งนี้ แต่ปรากฏชื่อของสะพานอยู่ใน คำให้การขุนหลวงวัดประดู่ทรงธรรม ว่าเป็นสะพานที่ใช้สำหรับสัญจรข้ามคลองประตูเทพหมี หรือในเอกสารบางแห่งเรียกว่าคลองประตูเทษมี ซึ่งเป็นคลองอีกหนึ่งสายที่ระบายน้ำจากบึงพระรามทางด้านทิศใต้ผ่านวัดป่าสัก สะพานเทพหมี และเรือนรับรองทูตฝรั่งเศส มาออกแม่น้ำเจ้าพระยา ทางด้านทิศใต้ของเกาะเมืองเรียกว่าลำคูปากสมุทร โดยตัวสะพานนั้นตั้งอยู่บนเส้นทางสัญจรที่เชื่อมต่อมาจากย่านป่าดินสอ ป่าสมุด ป่าจาน มัสยิดกุฎีทอง บ้านแขกใหญ่ เจ้าเซ็น เมื่อข้ามสะพานนี้มาแล้วก็จะพบกับย่านบ้านแห และท่ากายี ละแวกสะพานเทพหมี มีตลาดย่านบ้านแห ซึ่งมีร้านขายแห ขายเส้นลวด เปลป่าน เปลด้ายตะกอ ที่เป็นส่วนประกอบของเครื่องทอผ้าตั้งอยู่ ทำให้ถนนที่ตัดผ่านเข้าสู่สะพานเทพหมี ถูกเรียก ขานว่า “ถนนย่านบ้านแห” ตามชื่อตลาดย่านการค้า อายุสมัยทางศิลปกรรม สะพานเทพหมีเป็นสะพานก่อด้วยอิฐ มีช่องโค้งเรียงสันอิฐตั้งต่อกันเป็นในรูปแบบทาง สถาปัตยกรรมที่เรียกว่า  True Arch โดยจุดศูนย์กลางจะต่อกันเป็นรูปกลีบบัวคั่นด้วย Key Stone ที่เป็นอิฐรูปสี่เหลี่ยมคางหมู มีช่องให้เรือสามารถลอดผ่านได้ 3 ช่อง โดยช่องตรงกลางมีขนาดกว้างกว่าอีก 2 ช่อง และที่บริเวณตอม่อสะพานก่ออิฐเป็นสันโค้งออกมา เพื่อลดแรงปะทะของกระแสน้ำ ซึ่งรูปแบบดังที่กล่าวมาทั้งหมดนี้คล้ายกับรูปแบบทาง สถาปัตยกรรมอินโด-อิหร่าน ที่พบว่ามีความนิยมตั้งแต่ช่วงรัชกาลสมเด็จพระนารายณ์มหาราช เป็นต้นมา

ที่มา : 

สถาบันอยุธยาศึกษา. (2561). รอบรู้ รอบรั้ว มหาวิทยาลัยราชภัฏพระนครศรีอยุธยา. พระนครศรีอยุธยา: มหาวิทยาลัยราชภัฏพระนครศรีอยุธยา 

สถาบันอยุธยาศึกษา. (2563). คู่มือท่องเที่ยว แหล่งวัฒนธรรมสถานในรั้วมหาวิทยาลัยราชภัฏพระนครศรีอยุธยา. สถาบันอยุธยาศึกษา มหาวิทยาลัยราชภัฏพระนครศรีอยุธยา